نشانی کارخانه : تهران، شهرک صنعتی شمس آباد بلوار بهارستان، پلاک 18
در بسیاری از محیط‌های کاری مانند صنایع غذایی، پتروشیمی، داروسازی، مراکز بهداشتی و درمانی و حتی در زندگی روزمره، افراد ناگزیر از حمل، جابه‌جایی یا ریختن مایعات در ظروف خاصی هستند. در این فرآیند ساده، چنانچه طراحی ظرف با اصول ارگونومیک منطبق نباشد، فشارهای غیرمتعارف به اندام‌هایی نظیر مچ، ساعد، بازو، کمر و شانه وارد شده و در بلندمدت زمینه‌ساز بروز آسیب‌های اسکلتی‌عضلانی می‌شود. از سوی دیگر، طراحی ضعیف در دسته‌ها، دهانه ظرف یا مکانیزم تخلیه، نه‌تنها موجب نارضایتی کاربران و کاهش بهره‌وری می‌شود، بلکه احتمال بروز حوادث شغلی مانند سر خوردن، نشت مایعات و حتی سوختگی در مورد مایعات داغ را نیز افزایش می‌دهد. بنابراین، طراحی ارگونومیک ظروف حمل مایعات از جنبه‌ای حیاتی برخوردار است، چرا که هم بر سلامت فردی و هم بر ایمنی محیط کار تأثیر مستقیم می‌گذارد.
فرآیند طراحی ارگونومیک، مبتنی بر مجموعه‌ای از اصول علمی و داده‌های آماری مربوط به رفتار انسانی، آناتومی بدن و الگوهای حرکتی است. در حوزه طراحی ظروف، این اصول باید با دقت خاصی رعایت شوند.
برای مثال، یکی از مهم‌ترین فاکتورها، تناسب ابعاد ظرف با ابعاد متوسط دست انسان در گروه‌های مختلف سنی و جنسیتی است. اگر ظرف بیش از اندازه بزرگ باشد، کاربر برای نگه داشتن آن ناچار به اعمال فشار اضافی خواهد بود و اگر بیش از اندازه کوچک طراحی شود، احتمال لغزش یا عدم کنترل کافی بالا می‌رود. همچنین، طراحی زاویه دسته‌ها باید به نحوی باشد که وضعیت طبیعی مفاصل دست، به‌ویژه مچ، دستخوش تغییرات غیرمتعارف نشود، چرا که چنین تغییری باعث وارد آمدن فشارهای نامتقارن به عضلات شده و در طول زمان آسیب‌زا خواهد بود.
از دیگر عناصر حیاتی در طراحی ارگونومیک ظروف حمل مایعات، نحوه توزیع وزن مایع در ظرف است. مرکز ثقل ظرف باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که در حالت پر و نیمه‌پر، تعادل کافی حفظ گردد و کاربر بتواند آن را بدون نیاز به تغییر وضعیت بدن یا خم شدن غیرضروری، جابه‌جا کند. استفاده از مواد سبک‌وزن و مقاوم، پوشش‌های ضدلغزش در بخش‌های تماسی، و طراحی دهانه‌های خروجی با حداقل نیاز به اعمال نیرو، از دیگر نکاتی هستند که در این نوع طراحی باید مد نظر قرار گیرند.
طراحان صنعتی در دهه‌های اخیر با بهره‌گیری از تکنولوژی‌هایی نظیر مدل‌سازی دیجیتال سه‌بعدی، شبیه‌سازی بیومکانیکی تعامل انسان با ابزار، تحلیل حرکات مفصلی با نرم‌افزارهای CAD-CAM و حتی واقعیت مجازی، توانسته‌اند فرآیند طراحی ارگونومیک ظروف حمل مایعات را از یک فعالیت تجربی و شهودی به فرآیندی علمی و قابل آزمون تبدیل کنند. به‌عنوان مثال، نرم‌افزارهایی وجود دارند که می‌توانند با دریافت داده‌های بیومتریک کاربران، مدل سه‌بعدی دست انسان را شبیه‌سازی کرده و نقاط تماس، میزان فشار وارده، زاویه نگه‌داشت و توان مورد نیاز برای استفاده از ظرف را در شرایط مختلف، مورد تحلیل قرار دهند.
در گام بعدی، با استفاده از چاپگرهای سه‌بعدی، نمونه اولیه ظرف طراحی‌شده تولید شده و در شرایط واقعی یا شبیه‌سازی‌شده مورد آزمایش عملکردی قرار می‌گیرد. این چرخه طراحی-شبیه‌سازی-آزمایش به طراحان اجازه می‌دهد تا با دقتی بالا، میزان انطباق محصول با نیازهای فیزیولوژیکی و حرکتی کاربران را بسنجند و تغییرات لازم را پیش از تولید انبوه اعمال کنند.
| ویژگی‌ها | طراحی معمولی | طراحی ارگونومیک |
|---|---|---|
| راحتی در حمل | متوسط | بسیار بالا |
| ایمنی در استفاده | پایین | بالا |
| خستگی کاربر | زیاد | کم |
| مناسب برای همه سنین | خیر | بله |
| هزینه تولید | کمتر | متوسط |
برای آگاهی از مشخصات و قیمت گالن زرپلاستیک روی لینک زرد بزنید.
یکی از چالش‌های مهم در طراحی ارگونومیک ظروف حمل مایعات، پاسخگویی به نیازهای متنوع کاربران با توانایی‌های جسمی متفاوت است. برای مثال، در طراحی ظروف ویژه کودکان، باید از مواد غیرسمی، سبک و درعین‌حال مقاوم استفاده شود، در حالی که در ظروف مخصوص سالمندان، طراحی باید بر سهولت در گرفتن، باز کردن درب، و کاهش نیاز به اعمال زور تمرکز داشته باشد. همچنین، برای کاربران دارای محدودیت‌های حرکتی یا ناتوانی جسمی، استفاده از فناوری‌هایی مانند باز شدن خودکار درب، طراحی دسته‌هایی با مکانیزم حرکتی خاص، یا حتی افزودن ویژگی‌های صوتی برای راهنمایی استفاده، بسیار مؤثر خواهد بود.
برندهای مطرحی مانند Thermos، OXO Good Grips، CamelBak و Contigo با درک عمیق از نیازهای کاربران و بهره‌گیری از اصول ارگونومی توانسته‌اند نمونه‌هایی بسیار موفق از ظروف حمل مایعات را تولید کنند که در سراسر جهان با استقبال مواجه شده‌اند. این برندها معمولاً با استفاده از مواد باکیفیت، طراحی نوآورانه و تمرکز بر تجربه واقعی کاربر، ویژگی‌هایی چون درب‌های ضدنشتی، دسته‌های نرم با طراحی منحنی، امکان باز و بسته کردن با یک دست، و طراحی خروجی‌های با کنترل جریان را در محصولات خود پیاده‌سازی کرده‌اند. آن‌ها نمونه‌ای عملی و اثربخش از اجرای کامل اصول طراحی ارگونومیک ظروف حمل مایعات هستند.
طراحی‌ای که با ساختار بدن هماهنگ بوده و استفاده از ظرف را ایمن، راحت و کم‌فشار می‌سازد.
زیرا باعث جلوگیری از آسیب به مچ دست، کاهش خستگی، و افزایش دقت در استفاده می‌شود.
سالمندان، کودکان، افراد با مشکلات حرکتی یا کسانی که در محیط‌های صنعتی کار می‌کنند.
